Geachte detaillist,
Afgelopen maanden is er op veel terreinen hard gewerkt om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. U en uw medewerkers
hebben zich ingezet om veilig winkelen mogelijk te maken, zodat mensen zonder zorgen hun inkopen kunnen doen. We hebben veel waardering en respect voor de grote inzet die u heeft geleverd. Toch ziet het kabinet dat er nog een extra stap nodig is om het virus de
komende tijd onder controle te krijgen en houden. Veilig winkelen speelt daarbij een belangrijke rol We vragen daarom aan u als detaillist om samen met ons die extra stap te zetten.
In overleg met VNO/NCW, MKB-Nederland en de brancheorganisaties in de detailhandel is afgesproken om gezamenlijk als detailhandel en
overheid ervoor te zorgen dat de maatregelen in de winkels worden nageleefd en de omgeving van de winkels veilig is. Om dat te realiseren is
een sluitend systeem van toezicht op de naleving van de maatregelen langs 3 lijnen nodig:
- Protocollen in de winkel worden strikt nageleefd en de detaillisten zien daar op toe.
- Op het niveau van de winkelgebieden en winkelcentra worden afspraken gemaakt met ondernemers, supermarkten, vastgoed
en gemeenten wie de regie neemt in het private toezicht. - De publieke handhaving wordt verstevigd en er wordt per gemeente een contactpunt voor de detailhandel ingesteld.
Daarvoor hebben we ook uw inzet hard nodig. Hieronder geven we aan welke acties we met de brancheorganisaties hebben afgesproken en hoe de gemeenten en veiligheidsregio’s dit zullen ondersteunen.
Rol detailhandel: naleving, handhaving en toezicht daarop zelf
organiseren.
De detailhandel heeft op ons verzoek plannen uitgewerkt om de naleving van de coronamaatregelen nog beter op orde te krijgen. Daarbij is gekeken naar maatregelen in de winkel zelf, maar ook naar de mogelijkheden om de situatie gezamenlijk in winkelgebieden te
verbeteren.
Hiervoor is door de brancheorganisaties een aanpak met richtlijnen en een Retail (download:) Veiligheidskaart opgesteld. Iedere branche heeft een Richtlijn opgesteld voor maatregelen in de winkel. Veel winkeliers houden zich daar goed aan, blijf dat ook doen! Sommige winkels hebben deze maatregelen echter niet goed genoeg op netvlies. Dat moet verbeteren.
Daarnaast is het belangrijk om gezamenlijk met uw collega’s, de beheerders/eigenaren van het (winkel)vastgoed, ondernemersverenigingen en de gemeente de verantwoordelijkheid voor de veiligheid in uw winkelgebied te nemen. Mochten zich ondanks alle inspanningen toch nog incidenten voordoen, dan is het belangrijk dat u op de overheid kunt terugvallen voor handhaving.
In de bijlage van deze brief vindt u de Retail (download:) Veiligheidskaart. Hierin wordt de aanpak van de brancheorganisaties uitgewerkt. In het kort is de aanpak als volgt:
Er zijn in Nederland zo’n 2500 winkelgebieden. Daarbinnen is een prioritering gemaakt naar 400 winkelgebieden waar de grootste risico’s
bestaan met betrekking tot corona. Dat zijn meestal de wat grootschaliger winkelgebieden met veel publiek. Vooral voor deze gebieden is extra aandacht nodig.
Binnen de 400 gebieden met prioriteit zijn 4 herkenbare typen winkelgebieden te onderscheiden. Bij elk type geldt dat er een duidelijke
en logische partij is die het voortouw en de regie kan nemen om toe te zien op de naleving en de handhaving van de maatregelen, in de winkels en in het betreffende winkelgebied:
– Overdekte winkelcentra en planmatig opgestelde winkelgebieden:
In deze gebieden is de eigenaar of beheerder van het vastgoed de logische regievoerder. Winkeliers zijn zelf verantwoordelijk voor de
maatregelen in en om hun winkel. De vastgoedeigenaar/beheerder is verantwoordelijk voor adequate beveiliging, maakt afspraken met de
winkeliers, ondersteunt ze hierin, spreekt ze aan als het niet goed gaat, stelt maatregelen voor de gemeenschappelijke ruimte op,
onderhoudt de communicatie met de gemeente en kan escaleren in geval van incidenten.
– Binnenstedelijke winkelgebieden:
Hier is de gemeente de logische regievoerder en zij vult die rol nu in veel gevallen ook zo in. De gemeente komt in overleg met de
ondernemersverenigingen tot afspraken en maatregelen voor de openbare ruimte. Waar nodig worden individuele winkels bezocht en
wordt advies verstrekt. Dit geldt met name voor drukke winkelstraten. Escalatie bij incidenten vindt plaats vanuit winkeliers via de gemeente
naar de BOA/politie.
– Wijkwinkelcentra:
Deze kleinschaligere winkelgebieden hebben een sterk accent op dagelijkse boodschappen. Meestal is hier de supermarkt de grootste detaillist, en het is logisch dat deze dan het initiatief en de verantwoordelijkheid neemt en samen met de collega’s de naleving en
handhaving in en om de winkels op orde houdt. Deze grootste partij voert de regie over de maatregelen die de winkeliers gezamenlijk
nemen, spreekt indien nodig andere winkeliers aan, heeft en versterkt het contact met gemeente en escaleert bij incidenten. De foodsector
heeft uitgesproken deze rol te willen vervullen, waarbij wordt gezorgd voor een vrijgestelde beveiliger of coronacoach. Wij rekenen op de
medewerking van de andere detaillisten. Een ondernemersvereniging kan daarbij natuurlijk een belangrijke hulpmiddel zijn.
– Woonboulevards en perifere winkels:
Hier ligt de regie en uitvoering bij de individuele bedrijven die ervoor zorgen dat de beveiliging op orde is. Bij clusters van bedrijven neemt
de grootste partij het initiatief.
Rol gemeenten
Om het bovenstaande systeem te laten werken moet u ook kunnen vertrouwen op de inzet van de gemeenten. Van de gemeenten en de
regisseurs van de winkelgebieden vragen wij proactief met elkaar in contact te treden om na te gaan of alle afspraken goed zijn ingevuld en
worden nageleefd. In dat gesprek komt vanzelfsprekend ook aan de orde wat de winkelgebieden van de gemeente bij de naleving en handhaving kunnen verwachten. Van de gemeente vragen wij om contactpersonen aan te stellen waarop ook een beroep kan worden gedaan om, indien nodig, naleving van de maatregelen af te dwingen bijvoorbeeld via de BOA. Als er signalen zijn dat er zaken niet op orde zijn kan zij waarschuwen en bestuurlijke maatregelen als een dwangsom nemen en in het uiterste geval over gaan tot sluiting. Alles is erop gericht om bestuurlijke handhaving te voorkomen, maar als er signalen komen van de detailhandel of de gemeente zelf incidenten constateert komt publieke handhaving aan de orde. Op deze manier wordt u effectief ondersteund en kan veilig winkelen mogelijk blijven.
De minister van Veiligheid en Justitie heeft een brief aan alle gemeenten gestuurd met het verzoek hun rol in te vullen. Deze treft u als bijlage aan. Daarin is tevens benoemd wat u kunt doen als het onverhoopt niet lukt om met de gemeente in contact te komen.
Wij gaan ervan uit u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd over de gezamenlijke aanpak van de detailhandel en de overheid om de naleving van de coronamaatregelen te verbeteren. Voor vragen of ondersteuning kunt u terecht bij uw brancheorganisatie en uw gemeente.
Alleen gezamenlijk krijgen we het coronavirus onder controle.
Hoogachtend,
Eric Wiebes
Minister van Economische Zaken
Mona Keijzer
Staatssecretaris van Economische Zaken
ter info
